Jak wykonać betonowy dach płaski i dlaczego nie powinieneś tego robić?
Budownictwo to dziedzina, która dynamicznie się rozwija. Powstają nowe technologie, które pozwalają wykonać budynek wyższej jakości, lepiej przystosowany do działających na niego czynników. Rozwój ten ma swoje odzwierciedlenie także w przypadku dachów płaskich. W tradycyjnych technologiach spadki na dachach płaskich wykonywano z betonu. Dziś mamy dostęp do nowych rozwiązań, które pozwalają wyeliminować beton jako element konstrukcji dachu.
W niniejszym tekście przyjrzymy się bliżej temu, jak wygląda konstrukcja dachu płaskiego z betonowymi spadkami. Określimy jego kluczowe cechy oraz metody wykonywania, proponując jednocześnie rozwiązanie alternatywne, które odpowiada na wady i ograniczenia betonowego dachu płaskiego.
Co trzeba wiedzieć o konstruowaniu dachów płaskich?
Dachy płaskie to coraz bardziej popularna metoda budowania, na którą decydują się zarówno inwestorzy prywatni jak i biznesowi. I nic dziwnego, gdyż dach płaski oferuje wiele korzyści, których nie dają konstrukcje skośne. Brak skosów, łatwiejsza i pewniejsza termo- i hydorizolacja czy dodatkowa powierzchnia użytkowa to niewątpliwe atuty konstrukcji płaskiej. Jeżeli zdecydowaliśmy się na to rozwiązanie na naszej nieruchomości, warto wiedzieć jakie są dostępne technologie wykonania i czym się charakteryzują.
Współcześnie płaskie konstrukcje dachowe odwadniane są zazwyczaj na dwa sposoby: za pomocą rynien bądź wpustów dachowych w układzie attykowym. Zasada działania układu z rynnami jest nam wszystkim dobrze znany. Woda spływa całopowierzchniowo do rynien, a następnie za pomocą rur spustowych kierowana jest do dalszej części odwodnienia. Alternatywą do rynien jest attyka, czyli murek okalający powierzchnię dachu. Attyka utrzymuje wodę wewnątrz dachu, skąd za pomocą spadków kierowana jest ona do wpustów dachowych, które odprowadzają ją do rur spustowych.
Na dachach zazwyczaj występują różnego rodzaju elementy towarzyszące, czyli kominy, świetliki, włazy, kolektory słoneczne i tym podobne instalacje. Są one szczególnie ważne w kontekście izolacji przeciwwodnej, gdyż potencjalnie każdy z tych elementów może być słabym punktem warstwy izolacyjnej. Musimy pamiętać o tym, że hydroizolacja dachu musi być ciągła i szczelna, żeby odpowiednio spełniała swoją funkcję.
Bardzo ważnym aspektem w przypadku dachów płaskich są spadki, które kierują wodę do odwodnienia. Tradycyjnie spadki na dachach płaskich wykonywało się (i często nadal się wykonuje) z betonu. Jeżeli spadek wykonywany jest bezpośrednio na konstrukcji żelbetowej, jest to rozwiązanie prawidłowe. Musi ono jednak zostać zaprojektowane przez architekta, gdyż konstrukcja budynku musi być odpowiednio mocna, aby udźwignąć takie obciążenie. Waga takiego spadku może wynosić od kilku, do nawet kilkudziesięciu ton, w zależności od powierzchni dachu.
Z kolei spadek betonowy wykonywany na warstwie izolacji termicznej powoduje cały szereg problemów i należy takiego rozwiązania unikać.
Kluczowe cechy i najważniejsze wady betonowych spadków na dachach płaskich
Beton jest powszechnie uważany za materiał solidny i trwały, przez co rzadko kwestionuje się sensowność jego stosowania. Na dachu płaskim, wylewka betonowa z której wytwarza się spadki, stanowi jednocześnie stabilną płaszczyznę do zamontowania układu rynnowego. Pierwszą kluczową cechą, a zarazem istotną wadą betonowego spadku na dachu płaskim jest jego waga. Z uwagi na fakt, że beton jest materiałem bardzo ciężkim, cały budynek musi mieć odpowiednio mocną konstrukcję, aby go udźwignąć.
Z wagi betonu wynika bezpośrednio kolejna cecha konstrukcyjna. Warstwa spadkowa na betonowym dachu płaskim rzadko ma więcej niż 1% nachylenia, a bardzo często jest to nachylenie rzędu 0,5%. Dzieje się tak, ponieważ każdy dodatkowy 1% spadku znacznie zwiększyłby ciężar całego dachu. Przy tak niewielkich spadkach, trzeba przyłożyć dużo starania i uważności, aby dokładnie wykończyć powierzchnię dachu. W przeciwnym razie, jeśli na powierzchni pojawią się niedociągnięcia w postaci zagłębień w betonie, mogą w nich powstawać zastoiny wody. W praktyce, błędy wykonawcze przy wytwarzaniu spadków z betonu są powszechne, a ich skutki bardzo trudne lub niemal niemożliwe do usunięcia. Stąd w SUEZ Izolacje Budowlane odradzamy naszym klientom stosowanie tej "technologii". Zwłaszcza, że to nie koniec listy jej wad.
Ważną, a być może najważniejszą wadą betonowego dachu płaskiego jest fakt, że jest to konstrukcja ze swojej natury mokra. Beton w fazie wylewania zawiera w sobie wodę zarobową, aby był płynny. Toteż już na etapie wylewania go na warstwy styropianu, powoduje nasiąknięcie tego styropianu i uwięzienie wody w konstrukcji dachu. Kolejne porcje wody są dostarczane wraz z zabiegiem pielęgnacji betonu oraz w wyniku opadów atmosferycznych. Następnie, cała ta woda jest "zamykana" wewnątrz dachu warstwą hydroizolacji i nie ma możliwości wydostania się. Sprawia to, że termoizolacja nie spełnia swojej funkcji, wszystkie warstwy dachu płaskiego ulegają przyspieszonej degradacji, co w nieunikniony sposób prowadzi do kosztownych remontów znacznie szybciej, niż inwestor by sobie tego życzył.
Przy wykonywaniu nie najłatwiejszej przecież skośnej wylewki na dachu, trzeba zachować cierpliwość, aby uzyskać pożądane rezultaty. Nie można zapomnieć, że wedle wszelkich norm budowalnych, beton powinien wiązać przez co najmniej 28 dni, zanim przejdziemy do kolejnych etapów prac. Mając na uwadze, że w wytworzonej warstwie betonu na styropianie z pewnością uwięzione jest sporo wody, pośpiech jest niewskazany. Trzeba mieć to na uwadze, gdyż niestety wielu wykonawców przechodzi do dalszych etapów prac, np. zgrzewania papy do betonu, kiedy wylewka nie jest jeszcze całkowicie związana, co będzie powodowało późniejsze problemy z odspojeniami i nieszczelnościami.
Ponadto, duże powierzchnie wytwarzane z betonu wymagają deletacji, której na dachach betonowych w zasadzie nikt nie wykonuje. Z czasem z pewnością dojdzie do pękania betonu, a wraz z nim poszczególnych warstw hydroizolacji, co niechybnie doprowadzi do nieszczeloności.
Alternatywa do betonowego dachu płaskiego - spadki styropianowe
Jako firma SUEZ proponujemy naszym klientom alternatywną do betonu technologię wytwarzania spadków na dachy płaskie. Spadki styropianowe, które produkujemy, spełniają wszystkie funkcje, niezbędne do w pełni funkcjonalnego użytkowania dachu, a jednocześnie są wolne od wielu ograniczeń, które cechuje beton.
Spadki styropianowe na dach płaski to nowoczesna technologia, którą sugerujemy jako zamiennik dla betonu. Dlaczego zdecydowaliśmy się na rozwijanie takiego rozwiązania?
Spadki styropianowe są bardzo lekkie, w przeciwieństwie do betonu i można z powodzeniem ułożyć na nich dach zielony, który daje bardzo wiele korzyści nie tylko ekologicznych i użytkowych, ale także ekonomicznych. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, zapraszamy do naszego artykułu Dachy zielone - nowoczesne, ekologiczne i ekonomiczne.
Z niskiej wagi wynika kolejna zaleta spadków styropianowych, a mianowicie możliwość bezproblemowego wykonania większego kąta nachylenia. Ponadto styropian jest materiałem znacznie wdzięczniejszym do pracy niż beton. Wybacza więcej błędów i pozwala na łatwiejszą, dokładniejszą, a co za tym idzie, przyjemniejszą pracę.
Łatwość obróbki styropianu jest szczególnie zauważalna na etapie montowania np. wpustów dachowych, które są głównymi odbiorcami wody z powierzchni dachu. To bardzo strategiczne elementy, które trzeba dokładnie zamontować i szczelnie zaizolować. Przy stosowaniu spadków ze styropianu, montaż tych akcesoriów jest znacznie łatwiejszy, a przez to pozwala na uniknięcie niepotrzebnych błędów i kompilacji. To oszczędność nerwów i czasu, na które z pewnością zwrócą uwagę wykonawcy.
Spadki styropianowe mają tą dodatkową zaletę, że są układane na warstwę termoizolacji, naturalnie zwiększając jej grubość. Mamy tu więc do czynienia z sytuacją odwrotną do technologii betonowej. Tam beton dostarczał do styropianu wilgoć, która obniżała jego właściwości. Tutaj na suchą termoizolację układamy dodatkową warstwę suchego styropianu, dzięki czemu mamy pewność, że będzie on posiadał swoje optymalne właściwości termoizolacyjne. To kolejne ułatwienie w trakcie pracy oraz gwarancja, że w warstwie ocieplenia nie będzie uwięzionej wilgoci, która obniżyłaby jej skuteczność i tym samym podniosła koszty ogrzewania.
Znaczącym atutem jest także szybkość produkcji spadków styropianowych, gdyż warstwę na nawet spory dach można wytworzyć nawet w kilka dni.
Czy tradycyjne rozwiązania nadal mają sens?
Budownictwo rozwija się nieustannie, jednak wciąż często sięgamy po metody, których stosowanie nie jest już dzisiaj uzasadnione. Jednym z takich rozwiązań jest wybór betonu do wytwarzania dachu płaskiego.
Z wyżej wymienionych przyczyn, jest to rozwiązanie dość trudne do wykonania prawidłowo, mocno obciążające konstrukcję budynku oraz nieefektywne z punktu widzenia termo- i hydroizolacji. Beton wciąż jest niezastąpiony w wielu elementach budowlanego rzemiosła, jednak wytwarzanie dachów płaskich nie jest jednym z nich.
Spadki styropianowe mają wiele wyraźnych przewag nad technologią betonu wylewanego na płyty styropianowe, a rezultaty osiągane z wykorzystaniem tego surowca są trwałe i w pełni satysfakcjonujące. Zarówno z punktu widzenia bieżącego użytkowania dachu, montowania na nim paneli fotowoltaicznych, czy wykorzystania go jako teren zielony, spadki styropianowe są świetnym rozwiązaniem.