Tynki renowacyjne dla zasolonych i zawilgoconych murów - system PCI

Stare budynki często wymagają renowacji ze względu na zawilgocenie i zasolenie murów. Technologia renowacji murów opiera się w dużej mierze na wykorzystaniu tynków renowacyjnych. Ich zadaniem jest wyprowadzenie wilgoci i zmagazynowanie soli.

W tym artykule dowiesz się więcej o tynkach renowacyjnych. Na czym polega ich działanie? Jak dobrać system tynków renowacyjnych do stopnia skażenia? Czytaj dalej.

Jakie są etapy działania w przypadku renowacji starego budownictwa?

W przypadku renowacji starego budownictwa można wyróżnić trzy etapy działania:

• usunięcie przyczyny zawilgocenia,
• wyprowadzenie wilgoci z konstrukcji,
• stworzenie „magazynu na sól”.

Pierwszy z powyższych czynników związany jest z odtworzeniem izolacji pionowej i/lub poziomej, a pozostałe dwa definiuje konieczność zastosowania tynków renowacyjnych. Budowa tynków renowacyjnych jest związana z ich podstawowymi funkcjami – wyprowadzenie wilgoci z przegrody umożliwia niski opór dyfuzyjny dla pary wodnej i przewodnictwo kapilarne, natomiast wysoka porowatość wraz z możliwością kompensacji naprężeń stanowi funkcję magazynowania skrystalizowanych soli. Tynki są wykonywane jako wyprawy systemowe: dwu-, trzy- i czterowarstwowe.Ostateczna budowa – układ oraz grubość warstw systemu – jest ściśle uzależniona od koncentracji soli budowlanych (analizowana jest najczęściej obecność jonów: Cl-, SO4-2, NO3-) na powierzchni i w strefie przypowierzchniowej tynków lub murów. Duża objętość porów w strukturze tynków renowacyjnych pozwala na gromadzenie i odkładanie się soli. Dodatki hydrofobizujące regulują ponadto przemieszczanie się wody w układzie porów. Tynk renowacyjny akumuluje zatem sole w swej strukturze, nie dopuszczając jednocześnie do ich migracji na powierzchnię zewnętrzną. Pozwala on zatem na poprawienie przez długi okres wyglądu zawilgoconej i zasolonej ściany oraz przyczynia się do przyśpieszenia jej naturalnego wysychania. W tradycyjnych tynkach nie jesteśmy w stanie skutecznie akumulować w dłuższym przedziale czasowym krystalizujących soli ani też kompensować naprężeń, które pojawiają się na etapie krystalizacji. W tynkach renowacyjnych, w przeciwieństwie do tynków wapiennych i cementowych, strefa odparowania wody jest usytuowana wewnątrz warstwy tynku.

Wyprowadzenie wilgoci z konstrukcji

Poniżej przedstawiono kolejne etapy funkcjonowania systemu tynków renowacyjnych (schemat 1)

Schemat 1. Zasada działania systemu tynków renowacyjnych PCI Saniment: kolejne fazy stopniowej akumulacji soli budowlanych, wypełniania struktury porów, przejmowania części ciśnienia krystalizacji przez lekkie wypełniacze oraz finalnie – destrukcji tynku.

Diagnostyka w przypadku obiektów wymagających renowacji, to co najmniej połowa sukcesu.

Znając przyczyny destrukcji jesteśmy w stanie je wyeliminować i zająć się naprawa skutków niekorzystnych oddziaływań. Do wykonywania oceny zawartości soli budowlanych w podłożu (istniejące wyprawy tynkarskie, cegła, zaprawa, kamień) przydatne mogą być proste zestawy przystosowane do wykonywania stosunkowo szybkich analiz in situ na pobranych z muru rozdrobnionych próbkach. Pozwalają one na wstępną ocenę poziomu zasolenia próbek, a ich niewątpliwa zaleta wynika z możliwości wykonania dużej liczby pomiarów w stosunkowo krótkim przedziale czasowym. Dokładne określenie zawartości soli budowlanych jest możliwe przy zastosowaniu metod laboratoryjnych (miareczkowanie, gotowe zestawy odczynników). Na tej podstawie określa się stopień skażenia materiału przez sole budowlane (schemat 2).

Dodatkowo ocena stopnia skażenia podłoża przez sole budowlane na ma bardzo duży wpływ na zastosowany w efekcie układ warstw, co wprost przekłada się na finalną cenę 1 m2 zastosowanego systemu.

Schemat 2. Budowa systemów tynków renowacyjnych w zależności od stopnia skażenia muru przez sole budowlane.

Niewłaściwa ocena może z jednej strony narazić inwestora na poniesienie nieuzasadnionych kosztów związanych z wbudowaniem systemu nieadekwatnego do warunków, które dyktuje podłoże oraz poziom zawilgocenia strukturalnego murów, z drugiej zaś – przy wysokim stopniu skażenia podłoża zastosowanie jedynie wybranych elementów systemu doprowadzi do ewidentnego skrócenia żywotności zastosowanych wypraw tynkarskich.

W przypadku wysokiego stężenia soli stosowany jest kompletny system tynków renowacyjnych, składający się z kilku kolejno aplikowanych warstw:

• obrzutka – warstwa kontaktowa poprawiająca adhezję następnych warstw do podłoża. Warunkiem jest przekrycie podłoża < 50% i max. grubość 5 mm, aby zachować wymaganą dyfuzję, wykonywaną na bazie gotowego produktu PCI Saniment 04,
• tynk podkładowy lub wyrównawczy (PCI Saniment 03) – hydrofilowa warstwa magazynująca stosowana przy wysokim stopniu zasolenia podłoża oraz przy jego dużych nierównościach. Minimalna wymagana porowatość tynku podkładowego winna wynosić: w stanie niezwiązanym - 20%, po związaniu – 45%, natomiast jego wytrzymałość na ściskanie powinna być nie niższa niż analogiczny parametr dla tynku renowacyjnego,
• tynk renowacyjny (PCI Saniment 02)– hydrofobowy tynk – najczęściej o grubości 2 cm. Minimalna wymagana porowatość tynku renowacyjnego winna wynosić: w stanie niezwiązanym - 25%, po związaniu – 40%. Wytrzymałość na ściskanie powinna zawierać się w granicach: 1,5 - 5 MPa. Tynk renowacyjny może zawierać w swej strukturze lekkie wypełniacze: naturalne (np. tufy wulkaniczne) lub sztuczne (np. granulat styropianowy). Wypełniacze mogą być nasiąkliwe lub nienasiąkliwe – od tej cechy będzie zależała w przyszłości zdolność do retencji wody w warstwie tynku renowacyjnego przy skrajnie rożnych wilgotnościach muru (okres jesienno-wiosenny – lato). Zastosowanie ściśliwych wypełniaczy pozwala na kompensowanie w pewnym stopniu naprężeń powstających w strukturze tynku renowacyjnego pod wpływem krystalizujących soli.

Uzupełnieniem systemu tynków renowacyjnych może być renowacyjna masa szpachlowa (PCI Saniment 01) wykończona powłokami malarskimi o bardzo wysokiej dyfuzji i niskiej nasiąkliwości: farbą silikonową PCI Multitop FS lub farbą silikatową

PCI Multitop FT. Na systemy renowacyjne PCI Saniment nie mogą być stosowane akrylowe powłoki malarskie z uwagi na ich wysoki opór dyfuzyjny.

Technologia renowacji murów przy użyciu systemu PCI Saniment

1. Oczyszczenie zawilgoconego muru ze skorodowanej wyprawy tynkarskiej na wysokość min. 80 cm powyżej strefy występowania zawilgocenia lub wykwitów solnych. Klamrowanie skorodowanych spoin na głębokość ok. 2 cm.
2. Wykonanie obrzutki z zaprawy do wykonywania warstwy kontaktowej PCI Saniment 04. Przekrycie muru do 50%. – aplikacja natryskowa lub ręczna
   
3. W przypadku wysokiego stopnia skażenia muru przez sole budowlane: naniesienie hydrofilowego tynku podkładowego PCI Saniment 03. Uszorstnienie tynku podkładowego PCI Saniment 03 przed aplikacją tynku renowacyjnego PCI Saniment 02.
   
4. Nałożenie tynku renowacyjnego PCI Saniment 02.
   
5. Wyrównanie powierzchni: szpachlówką renowacyjna PCI Saniment 01.
   

Potencjalne problemy związane z doborem odpowiedniego systemu oraz samą aplikacją mogą dotyczyć następujących aspektów:

• źle przygotowane podłoże: niedostatecznie oczyszczony mur, brak odpowiedniej wytrzymałości,
• nieprawidłowe dobranie grubości warstw, związane z brakiem diagnostyki stopnia zasolenia przegrody: zbyt gruba obrzutka, niewłaściwa grubość tynku renowacyjnego,
• zamknięcie możliwości dyfuzji pary wodnej poprzez zastosowanie „szczelnej powłoki finalnej” – okładzina ceramiczna, lamperia olejna, farby akrylowe,
• brak wystarczającej adhezji między poszczególnymi warstwami tynków renowacyjnych - zacieranie „na gładko”,
• niewłaściwe przeznaczenie tynku renowacyjnego - aplikacja w miejscach silnie zawilgoconych bez wykonania hydroizolacji,

Tynki renowacyjne są stosowane od kilkudziesięciu lat do wykonywania nowych wypraw tynkarskich na zasolonych w rożnym stopniu murach. Posiadamy bogatą bazę obiektów, które potwierdzają skuteczność ich funkcjonowania.