Wpływ radonu na organizm człowieka
Występowanie radonu w Polsce i jego wpływ na zdrowie nurtuje wiele osób. Głównie narażone są tereny górskie i podgórskie.
Budując dom na południu Polski warto zgłębić temat gdzie jest radon, ponieważ już na jednym z pierwszych etapów budowy, można zabezpieczyć fundamenty odpowiednią papą antyradonową, dzięki czemu ograniczone zostanie przedostawanie się radonu do domu.
Czym jest radon?
Radon to naturalnie występujący, radioaktywny gaz szlachetny, który powstaje w wyniku rozpadu uranu obecnego w skorupie ziemskiej. Jest bezbarwny, bezwonny i bez smaku, co sprawia, że jego obecność jest trudna do wykrycia bez specjalistycznych przyrządów. Pomimo, że występuje powszechnie, jego nadmierne stężenie w powietrzu wewnętrznym może mieć negatywny wpływ na zdrowie.
Czy radon jest szkodliwy?
Tak, radon jest szkodliwy – szczególnie w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie może gromadzić się w wysokim stężeniu. Jego promieniotwórcze izotopy rozpadają się w płucach człowieka, emitując cząstki alfa, które uszkadzają komórki nabłonka oddechowego. Długotrwałe wdychanie radonu znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc, zwłaszcza u osób palących. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), radon odpowiada za około 14% przypadków raka płuc w Europie. To cichy i niewidoczny wróg, dlatego warto podjąć działania profilaktyczne już na etapie budowy domu lub remontu.
Gdzie radon występuje w Polsce?
W Polsce radon występuje nierównomiernie – jego stężenie zależy głównie od rodzaju podłoża geologicznego.
Największe zagrożenie stanowią obszary górskie i podgórskie, takie jak Sudety, Karpaty oraz niektóre rejony Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Wysokie stężenia radonu mogą również występować w starych domach o słabej wentylacji i nieszczelnych fundamentach.
Badania Państwowego Instytutu Geologicznego wskazują, że w wielu regionach kraju wartości przekraczają dopuszczalne normy, dlatego warto zwrócić uwagę na ten problem już na etapie planowania inwestycji budowlanej.
Jak chronić się przed radonem?
Skuteczna ochrona przed radonem polega przede wszystkim na ograniczeniu jego przedostawania się z gruntu do wnętrza budynku. Najważniejsze są odpowiednie rozwiązania konstrukcyjne, takie jak szczelne fundamenty, izolacje przeciwwilgociowe oraz systemy wentylacji. Pomocne mogą być również systemy podciśnieniowe lub pasywne rury wentylacyjne umieszczone w warstwie podposadzkowej.
Regularne pomiary stężenia radonu – zwłaszcza w domach jednorodzinnych i przedszkolach – pozwalają szybko wykryć problem i podjąć odpowiednie działania zaradcze.
Kiedy stosować papę fundamentową antyradonową?
Papa Icopal antyradonowa to specjalny rodzaj papy termozgrzewalnej, który oprócz standardowej ochrony przeciwwilgociowej tworzy barierę ograniczającą przenikanie radonu z gruntu do budynku. Jej zastosowanie zaleca się szczególnie na terenach o podwyższonym ryzyku występowania radonu, czyli tam, gdzie podłoże zawiera duże ilości tego pierwiastka lub budynek jest posadowiony na skałach granitowych czy łupkach.
Warto zastosować ją również w budynkach użyteczności publicznej, szkołach i przedszkolach. Montaż papy antyradonowej na fundamentach to inwestycja w bezpieczeństwo przyszłych użytkowników budynku i element świadomego budownictwa prozdrowotnego.